Yine biraz fazla ara verdim. Başlangıçta ne güzeldi haftada en az bir yazı yayınlıyordum. Ama nereden bilecektim ki gün gelip bir müzeye müdür olacağımı ve sorumluluklarımın iyice artacağını.
Bu sefer en iyisi kendi müzemi anlatayım: Müze Kumbaram…
Baştan söyleyeyim, fikir aşamasından açılışına kadar bir müzenin tüm sürecine şahit olmak harika bir deneyim. Müzemizin kurucusu Ali Armağan Daloğlu ile mimarlık fakültesinden arkadaşız. Müze konuşmaya ne zaman nerede başladık o kendi öyküsünde anlatıyor, ben hiç bahsetmeyeyim.
Bu platformda kendimi tanıtırken yazdığım Samsun Anadolu Lisesi’nde okurken bir ödev için ziyaret ettiğim arkeoloji müzesinden bugünlere tam tamına kırk yıl…
Şimdilik sadece yedi yıl geriye gidelim. 2015 yılında Ankara Üniversitesi’nde müze eğitiminde yüksek lisans yaparken çocukluğumuzun nesneleriyle bir ödev ve sergi hazırlamıştık. İlk kez o zaman gördüm Armağan’ın kumbaralarını. Bir bankanın ahşap ev şeklindeki kumbarasıydı, her şeyi başlatan. Kumbaralar ve kumbaraya dair her şey hızla birikmeye başladı. Bir yandan da Türkiye’de henüz tüzüklerde yer almayan sanal müze kavramı üzerine araştırmalar son sürat devam ediyordu. Kumbaraların sayısı ikibinleri geçmişti ancak sadece sanal olan bir müze açılamıyordu. İlla ki bir müze binası isteniyorsa olabilecek en küçük alanda çözmek üzere hazırlıklar başladı.
2020 yılı Aralık ayına gelindiğinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurma zamanı gelmişti. Tarihe dikkat çekmek isterim. Çokça yazdık çizdik koşullardan bahsetmeyeceğim sadece küresel salgında dokuzuncu ay, resmi kurumlarda halen dönüşümlü çalışılıyor demek yeterli olacaktır.
İşte böyle hızlandı Müze Kumbaram’ın kuruluş öyküsü. Bir yandan da Ankara Oyuncak Müzesi ve BirKültür Girişim Platformu ile birlikte Kumbaramdaki Oyuncaklar Oyun Bahçemde isimli bir sergi açmıştık ki o sergi devam ederken, beklediğimizden çok hızlı onay haberimiz geldi. 12 Nisan 2021 tarihinden itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın onayladığı özel bir müzeydik. Hem de Türkiye’nin en küçük müzesi.
Bahsettiğim sergi 21 Mayıs’ta kapanır kapanmaz müzenin teşhir çalışmalarına başladık. Sergi koleksiyonundan Sallanan Atta Çocuk isimli kumbaramız yine aynı koleksiyondan İyor ile birlikte yeni sergide de yerini aldı. Çok sevdik sallanan at temasını… Başladık depoları, arşivleri taramaya. Neler neler çıktı… Görmek isterseniz bekleriz efendim.
Gelemediğiniz zamanlar evinizden de ziyaret edebilirsiniz müzemizi (www.muzekumbaram.museum).
Klasik müze ziyaretçilerine pek hitap etmiyor dersem bilmem ki yanlış mı olur? Çok sayıda kumbarayı aynı anda görmek için sabırsızlanan bazılarını hayal kırıklığına uğratmış olabiliriz. Ama diyoruz çağdaş müzecilik böyle bir şey değil ki; sadece, toplamak, korumak ve olabildiğince çokça yığınlar halinde sergilemek…
Konuşmaya, paylaşmaya birlikte deneyimleye başlayınca 29m²’nin çok ötesine geçiyoruz. Ziyaretçi olmaktan çıkıp, izleyiciye dönüşüyor konuğumuz. Müzenin kuruluşunda büyük bir tecrübe ve bilgi birikimi var; BirKültür… Ali Armağan Daloğlu da benim gibi hem mimar hem de müze eğitimcisi. Müzeden önce BirKültür’ü kurmuş. Yıllar içinde koleksiyonerlik, arşivleme, koruma ve onarım pek çok uzmanlık alanında derin bir birikim oluşmuş. BirKültür, Müze Kumbaram’da teknik ve beşeri her alanda alt yapı sağlamaya devam ediyor. Nesnelerin onarım çalışmaları tamamlandığında fiziki koruma ortamları oluşturulurken aynı zamanda dijital arşivleri de özenle oluşturuluyor.
BirKültür bu hizmetleri sadece Müze Kumbaram için değil talep eden her kişi ve kuruluşa sağlayabiliyor. Özellikle labratuvar ortamında koruma ve onarım çalışmaları çok önemli. Bir müzeniz ya da kalabalık bir koleksiyonunuzun olması şart değil. Aile yadigarı kıymetlileriniz için de onarım ve bakım isteyebilirsiniz.
Müze Kumbaram’a tekrar dönecek olursak, ilk bir yıla çok şey sığdırdık diyebilirim. Eğitim temel çalışma alanlarımızdan olunca hiç zaman kaybetmeden çocuklarla başladık. 23 Nisan kutlamaları için sergi hazırlığımızda çocuklar ekibin öncelikli bireyleriydi. Onlarla birlikte Kızılcaşar Galerimizde Çocuk ve Kumbara isimli sergimizi açtık.
18 Mayıs Dünya Müzeler Günü çağdaş müzecilik açısından önemli bir tarih. Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) 2022 yılı temasını Müzelerin Gücü olarak belirlemişti. Biz de bir kez daha güçlerimizi birleştirerek Ankara Oyuncak Müzesi ile birlikte Ankara Oyuncak Müzesi’nde Kumbaralar Müzede isimli sergimizle kutladık bu özel günü. Sergi 18 Haziran’a kadar devam etti.
Bu kadarla da kalmadı. Bağlı olduğumuz Ankara Etnografya Müzesi Başkent Kültür Yolu Festivali kapsamında çocuklarla etkinlikler planlıyordu. Davetleri üzerine festival kapsamında 10 Haziranda Müze Kumbaram olarak 200 çocukla güzel bir etkinlik gerçekleştirdik. Sergi Geziyoruz isimli etkinliğimizde oyunlar oynadık, mini sergimizi gezdik, posta kartları yazdık.
Ekim ayında yine bir ortaklıkla yeni sergimiz geliyor.
Sürpriz olsun… Yazacak bir şeyler kalsın ki arayı çok açmayayım.
Bir de önemli bir proje hayata geçirdik ki yazmadan bitiremem yazımı. 12 Nisan’da 1. yaşımızda araştırma fonu ilan ettik. Müze Kumbaram Araştırma Fonu’nun (MKAF) ilk sahibi 1 Temmuz’da açıklandı. Yüksek lisans ve doktora araştırmalarını desteklemek üzere oluşturulan fon her yıl yeni konularla devam edecek.
Son olarak müzemiz ücretli 8,53TL. Ancak 1 Kuruşunuz varsa ayrıca bilet almadan giriş yapabiliyorsunuz.
odengiz.blog 
Çok kıymetli arkadaşım…
Öncelikle yan yana olup çalıştığımız bugünlerde hangi ara bu güzel yazıyı hazırladız ve yazdınız gerçekten benim için çok büyük süpriz oldu.
Her satırını farklı bir ruhla okudum. İşin asıl zoru gün içerisinde akan onca işin içinde nasıl geçirdiğimizi ben bazen yakalayamıyorum. Öyle hoş özet olmuş ki hiç bir yerinde ama bu böyle miydi diye sorgulatmadan çok net doğru bilgilendirme olmuş.
Zaten bundan önceki yazılarında da takipteydim. Her müzemiz için yüreğini koyarak bizlere tanıtıyor olman müzelerimiz için çok büyük şans.
Müzelerimizin gelişmesi ancak bu geri bildirimlerin alınması ile olabilecek ve şevkle çalışmamıza yarar sağlayacaktır.
Dilerim daha geniş erişimlere ulaşabileceğimiz güzel projeleri birlikte inşaa edebiliriz.
Kesinlikle sana katılıyorum Ekim ayı içinde belki de bu yönde ufak da olsa Müzelerimize, Ankaramıza, Üniversitelerimize açılım olabilecek sergi ile Müze Kumbaram görev alabilir.
BeğenLiked by 1 kişi